Kary BDO — jakie są i czy da się ich uniknąć? To najczęstsze pytanie, jakie otrzymuję od osób, które szukają u mnie pomocy w sprawach związanych z BDO. Przypadków, w których mogą zostać nałożone kary BDO jest na tyle dużo, że zasługują one na oddzielny wpis. W artykule opiszę sytuacje, w których mogą zostać nałożone sankcje karne oraz podam ich wymiar, ponieważ dla każdego przewinienia przewidziana jest inna kara BDO. Podpowiem też jak uniknąć kary za BDO. Zapraszam do lektury 🙂
Kara za brak sprawozdania BDO
Na początek poruszę kwestię kary za brak sprawozdania BDO. Sprawozdania BDO są obowiązkowe dla wszystkich podmiotów zarejestrowanych w BDO. Z tego obowiązku należy wywiązywać się co roku, więc może to być najczęściej wymierzana kara w BDO.
Zgodnie z art. 180a Ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach, jeżeli podmiot obowiązany do sporządzenia rocznego sprawozdania o wytwarzanych odpadach i o gospodarowaniu odpadami nie składa tego sprawozdania, podlega karze grzywny.
Wysokość kary, o której mowa może wynosić od 20 do 5000 złotych i określa ją ustawa o Kodeksie wykroczeń z dnia 20 maja 1971 roku.
Kara za brak wpisu do BDO
Kolejną karą BDO, na którą trzeba zwrócić szczególną uwagę jest kara za brak wpisu do BDO. Wpis do BDO jest wymagany w określonych przypadkach, o których wspominam tutaj: https://biones.pl/rejestracja-bdo/ oraz rozwijam poszczególne przypadki na oddzielnych wpisach na moim blogu: https://biones.pl/bdo-baza-wiedzy/ Jest to jeden z najważniejszych obowiązków, dlatego przewidziane kary za niespełnienie tego wymogu mogą być bardzo dotkliwe. Wysokość administracyjnej kary pieniężnej za prowadzenie działalności bez wymaganego wpisu do rejestru BDO zaczyna się od 5000 złotych i może sięgać nawet 1 000 000 złotych!
Jakie kary za brak BDO? Wysokość kar w BDO
Jednak kary za brak sprawozdania czy wpisu w BDO to nie jedyne przypadki, w których grożą sankcje karne związane z BDO. Poniżej wyszczególniam przykładowe działania niezgodne z przepisami wraz z przewidzianymi sankcjami:
- gospodarowanie odpadami niezgodnie z informacjami zawartymi we wpisie do rejestru grozi kara aresztu lub grzywny
- złożenie wniosku niezgodnego ze stanem faktycznym, jego brak lub brak wymaganej aktualizacji grozi kara aresztu, lub grzywny
- nieumieszczanie numeru rejestrowego na dokumentach związanych z prowadzeniem działalności a w szczególności na fakturach i paragonach grozi administracyjna kara pieniężna od 5 000 zł do 1 000 000 zł
- brak prowadzonej ewidencji odpadów, produktów czy opakowań grozi administracyjna kara pieniężna od 5 000 zł do 1 000 000 złotych
- brak wymaganej opłaty produktowej — marszałek województwa ustala, w drodze decyzji, wysokość zaległości z tytułu opłaty produktowej. W przypadku niewykonania decyzji w ciągu 14 dni, nakładana jest dodatkowa opłata produktowa w wysokości odpowiadającej 50% kwoty niewniesionej opłaty produktowej
- transport odpadów bez wpisu do BDO grozi administracyjna kara pieniężna od 2 000 do 10 000 zł
- niedostarczenie odpadów przez transportującego odpady do posiadacza odpadów/miejsca przeznaczenia odpadów, wskazanego przez zlecającego usługę transportu odpadów grozi administracyjna kara pieniężna 1 000 zł – 100 000 zł
- zmianę klasyfikacji odpadów niebezpiecznych na odpady inne niż niebezpieczne przez ich rozcieńczanie lub mieszanie ze sobą, lub z innymi odpadami, substancjami lub materiałami grozi administracyjna kara pieniężna od 5 000 zł do 1 000 000 zł
- mieszanie odpadów niebezpiecznych różnych rodzajów, mieszanie odpadów niebezpiecznych z odpadami innymi niż niebezpieczne grozi administracyjna kara pieniężna od 5 000 zł do 1 000 000 zł
- zbieranie i magazynowanie odpadów niezgodnie z wymaganiami grozi administracyjna kara pieniężna od 5 000 zł do 1 000 000 zł
Kara za brak BDO – jak uniknąć ?
Aby uniknąć niepotrzebnych sankcji karnych należy przede wszystkim zadbać o:
– posiadanie aktualnego wpisu do BDO zgodnego ze stanem faktycznym
– bieżące i rzetelne prowadzenie ewidencji BDO
– umieszczanie numeru BDO na fakturach i paragonach
– coroczne składanie sprawozdań BDO do 15 marca
Kto nakłada karę za brak wpisu do BDO?
Kto nakłada karę za brak wpisu do BDO — na tak sformułowane pytanie nie można jednoznacznie odpowiedzieć, ponieważ jak już mogliście zauważyć, w przypadku braku wpisu są pewne rozgraniczenia. Przedsiębiorca może zostać obciążony za brak złożenia wniosku o wpis, złożenie wniosku niezgodnego ze stanem faktycznym lub braku aktualizacji gdy wymaga tego zmiana zakresu prowadzonej działalności. W takim przypadku wymierzana jest kara aresztu lub grzywny i nakładana jest ona przez sąd.
Natomiast za prowadzenie działalności bez wymaganego wpisu do rejestru BDO wymierzana jest administracyjna kara pieniężna i jest nakładana na drodze postępowania administracyjnego przez Wojewódzkie Inspektoraty Ochrony Środowiska.
Analogiczna zasada obowiązuje do pozostałych naruszeń przepisów — czyli kary grzywny lub aresztu nakładane są przez sądy a kary administracyjne przez WIOŚ.
Administracyjną karę pieniężną uiszcza się w terminie 14 dni od dnia, w którym decyzja o wymierzeniu administracyjnej kary pieniężnej stała się ostateczna, na odrębny rachunek bankowy właściwego odpowiednio wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska.
Jak uniknąć kary za BDO?
Jak uniknąć kary za BDO — odniosę się tu do sytuacji braku wpisu w BDO oraz niezłożenia sprawozdań, gdyż w tych przypadkach jest możliwość uniknięcia kary. Aby zapobiec niepotrzebnym problemom, należy uzyskać wpis do rejestru niezwłocznie, nawet gdy dana działalność jest już prowadzona bez wymaganej rejestracji. Karę na przedsiębiorcę może nałożyć Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska, gdy w wyniku kontroli danego przedsiębiorstwa ujawni nieprawidłowości i braki względem rejestru BDO.
Dlatego tak ważne jest, aby uzyskać wpis jeszcze przed ewentualną kontrolą. Warto wspomnieć, że orzecznictwo sądowe wskazuje, że organy kontroli powinny wziąć pod uwagę całokształt okoliczności działania podmiotu i dopiero na podstawie takiej oceny podejmować decyzje o nakładaniu sankcji. Znane są przypadki, że nawet po ujawnianiu nieprawidłowości podczas kontroli i nałożeniu administracyjnej kary pieniężnej na przedsiębiorcę, kara taka została uznana za niecelową. Jednak uniknięcie kary wymaga wejścia na drogę sądową i w dużej mierze zależy od okoliczności ujawnienia nieprawidłowości. Dlatego tak ważne jest, aby zarejestrować swoje przedsiębiorstwo w BDO nawet po terminie, a w skrajnych przypadkach wręcz w trakcie trwania kontroli WIOŚ.
Taka sama sytuacja dotyczy niezłożonych sprawozdań — warto złożyć je jak najszybciej nawet jeżeli jest już po terminie. Chciałam tu zaznaczyć, że urzędy mogą kontrolować dokumentację związaną z BDO do 5 lat wstecz, dlatego warto zadbać również o uregulowanie spraw ze sprawozdaniami za wszystkie zaległe lata. Z doświadczenia wiem, że nawet sprawozdania złożone już po zapowiedzianej kontroli pozwalają uniknąć nałożenia kary. Oczywiście wszystko zależy od rodzaju działalności i skali zaniedbań, ale do tej pory żaden z moich klientów nie dostał kary za sprawozdania złożone po terminie.
Podsumowanie
W powyższym artykule poruszyłam przede wszystkim sankcje przewidziane za niedopełnienie obowiązków względem BDO. Jednak w przypadku gospodarowania odpadami ustawodawca przewidział szereg dodatkowych obostrzeń, do których trzeba się stosować i za których nieprzestrzeganie przewidziane są konkretne sankcje. Tych którzy chcą zapoznać się z pełną listą kar przewidzianych za nieprawidłowe postępowanie z odpadami zachęcam do zapoznania się z rozdziałem X ustawy o odpadach z dnia 14 grudnia 2012 r., gdzie wyszczególnione są wszystkie przypadki, w których mogą zostać nałożone na przedsiębiorcę sankcje karne.
W przypadku BDO najważniejsze kwestie do zapamiętania to:
- posiadanie aktualnego wpisu do BDO zgodnego ze stanem faktycznym
- bieżące i rzetelne prowadzenie ewidencji BDO
- umieszczanie numeru BDO na fakturach i paragonach
- coroczne składanie sprawozdań BDO do 15 marca
Jeżeli, jakieś kwestie są dla Ciebie niejasne lub potrzebujesz dodatkowej pomocy — zapraszam do kontaktu.
* Powyższy artykuł ma charakter informacyjny i ma na celu poszerzanie świadomości przedsiębiorców w zakresie obowiązków związanych z Bazą Danych o Produktach i Opakowaniach oraz Gospodarce Odpadami (DBO).
